Hoe praat je met kinderen over emoties?
Psychotherapeute en pleegmoeder Noortje Wierenga ontwikkelde als antwoord daarop het spel Een boel gevoel en een bijbehorend boek. Een boel gevoel is hét emoji-spel voor gezinnen en professionals over het uiten en bespreekbaar maken van gevoelens. Vanuit haar expertise en haar rol als pleegouder wil Noortje kinderen (en ouders) stimuleren om op een creatieve manier over gevoelens te praten. Want dat kan soms best lastig zijn…
Vijf vragen aan Noortje Wierenga:
Waarom is het belangrijk om gevoelens te uiten en erover te praten?
‘Onze gevoelens bevatten indirect een hoop informatie. Stilstaan bij je gevoel laat je stilstaan bij je behoeften, je wensen en grenzen. Iets wat niet altijd vanzelf gaat. Het leren herkennen en serieus nemen van je gevoel helpt daarbij. Je gevoelens uiten helpt ook om relaties met anderen te verdiepen; je laat jezelf zien en kennen. Gevoelens bij de ander roepen vaak herkenning of begrip op. Het benoemen van gevoelens is daarnaast ook een belangrijke stap in het leren grip te krijgen op je emoties. Over het algemeen is het fijner als jij zelf regie en keuzevrijheid ervaart in het omgaan met je emoties. Al hoort het erbij dat dat soms ook even niet het geval is…’
Waarom is het voor sommige kinderen/volwassenen lastig om dit te doen?
‘Gevoel heeft niet altijd taal, juist omdat het zoveel gevoel is. Soms ervaar je dat meer als iets lijfelijks of uit het zich in gedrag, zonder dat je je bewust bent van een gevoel. Daarnaast is de een natuurlijk meer verbaal ingesteld dan de ander en zijn er introverte en extraverte persoonlijkheden. Dat verschil is ook prima. En zijn ook veel andere uitingsvormen die veelzeggend zijn, zoals kinderen die met een sprekende tekening of mooi gedicht aankomen of juist flink tegen een bal aan gaan trappen. Het wordt lastig als er binnen van alles woedt, wat niet naar buiten kan. Dan kan het gaan ‘stollen’ en een eigen leven gaan leiden en onbewust invloed uitoefenen.’
Hoe kunnen het spel en het boek daarbij helpen?
Zowel het spel als het boek reiken als eerste woorden aan. Gevoelswoorden aangereikt krijgen helpt om gevoel (eerder) te herkennen. Door spelenderwijs hiermee bezig te zijn, neem je vaker dit soort woorden in de mond en wordt het meer eigen. Daarnaast hoop ik dat er groeiend begrip ontstaat voor gevoelens van jezelf en anderen, omdat het onderwerp dichtbij komt en ‘normaal’ wordt gemaakt.
Hoe worden het spel en het boek gebruikt in het professionele werkveld?
‘Ik hoorde van een jongetje bij een kindercoach die moeilijk praatte, maar aan de hand van de kaartjes zijn gevoelens en situatie heel open besprak. Ook hoorde ik van een collega die met volwassenen met een licht verstandelijke beperking werkt dat het spel en boek zorgde voor verdieping van het gesprek. Wat ik terugkrijg is dat het een setting creëert waarin het veilig en laagdrempelig praten is. Dat is mooi om te horen!’
Welke tip zou jij aan ouders en opvoeders mee willen geven?
‘Raak thuis bij je eigen gevoelens; zie ze als behulpzaam en wezenlijk onderdeel van wie je bent en wat jou kleurt. Als jij zelf ruimte en woorden geeft aan je gevoelens ben je op een natuurlijke manier voorbeeld voor je kinderen. En als je eens uit de bocht vliegt en je spijt voelt, dan is die spijt ook weer een gevoel om uiting aan te geven en het zodoende goed te maken. En: schroom niet om er hulp bij te vragen als dat een lastig thema voor je is. Dat kan een cadeau zijn aan jezelf en je kinderen.’
Een boel gevoel – spel
Over het spel:
Of het nu grappig, ontroerend, gewoon of bijzonder is; vaak zijn gevoelens en reacties herkenbaar. Juist buiten de emoties van het moment kan het prettig zijn om, spelenderwijs en in alle rust, je gevoelens te bespreken. Woorden geven je de mogelijkheid om wat zich vanbinnen afspeelt naar buiten te brengen. Het bouwt een brug van jezelf naar de ander. In dit spel vind je veertig gevoelens en veertig verschillende vragen. De gevoelens zijn onderverdeeld in vijf categorieën, die de bekendste basisemoties vertegenwoordigen: boos, bang, verdrietig, blij en body (direct fysieke emoties).
Naast dat dit dus een zinvol spel is, levert het ook heel veel plezier en leuke gespreksstof op! Geschikt voor gezinnen en klassen en in professionele setting.
Leeftijd: 6+
Spelers: 2-15
Speelduur: 20-40 minuten
Klik hier om het spel Een boel gevoel te bestellen.
